Rolvormen is een belangrijk proces in de metaalbewerking om metalen platen of strips te vormen tot specifieke profielen met behulp van rollen. Dit proces wordt breed toegepast in diverse sectoren, van de automobielindustrie tot de bouwsector. Laten we eens dieper ingaan op wat rolvormen precies inhoudt, hoe het werkt en waarom het zo belangrijk is.
Wat is Rolvormen?
Rolvormen (ook wel profileren of koud walsen genoemd), is een vormgevingsproces waarbij platte metalen platen of lange strips (meestal opgerold bandstaal; coils) worden omgevormd tot complexe profielen met behulp van een reeks rollen. De strip van bandstaal gaat door sets rollen die op opeenvolgende stands zijn gemonteerd. Er zijn meerdere geleidingsrollen nodig die stap voor stap de plaat in de gewenste vorm drukken, omdat de vervorming per rol beperkt is.
Het Rolvormproces Stap voor Stap
Het rolvormproces is maatwerk en bestaat dus uit verschillende stappen die nauwkeurig worden uitgevoerd om het gewenste resultaat te bereiken. Allereerst wordt de metalen plaat in de rolvormmachine gebracht, die wordt geleid door een reeks rollen die elk een specifieke vorm hebben. Deze rollen buigen en vervormen het metaal geleidelijk in de gewenste vorm. Het proces eindigt met het snijden van het gevormde metaal op de juiste lengte.
Bloempatroon
De rollen zijn zorgvuldig vervaardigd met behulp van een zogenoemd bloempatroon, dat zorgt voor de opeenvolgende veranderingen aan de metaalplaat. De vorm van elke rol wordt gemaakt op basis van de afzonderlijke delen van het bloempatroon. Uit de bloempatroonprofielen worden vervolgens de rolcontouren afgeleid. Elk van de kleuren in het onderstaande bloempatroon illustreert een van de stapsgewijze buigingen die zijn gebruikt om het profiel te voltooien. De afzonderlijke kleuren zijn één enkele buigbewerking.
Rolvormen is ideaal voor het produceren van onderdelen met een constant profiel met lange lengtes en in grote hoeveelheden. Tijdens het rolvormen kunnen verschillende bewerkingen plaatsvinden zoals ponsen, knippen, enz.
Het proces wordt vaak gebruikt om metalen profielen te produceren voor toepassingen in de bouw, automotive, tuinbouw, meubelindustrie en meer. Het begrijpen van rolvormen vereist inzicht in de machinale bewerking en de fysieke eigenschappen van metalen.
De Rolvormmachine, of Rolvormlijn
Een rolvormmachine is de basismachine waarop een profiel geproduceerd wordt. De machine bestaat uit een aantal achter elkaar geplaatste rolvormstations, die elk bestaan uit een boven- en onderas met verschillende profielrollen.
Een rolvormlijn kan bestaan uit verschillende delen, zoals bijv.:
- Afwikkelhaspel (decoiler) met coilwagen
- Strekker
- Ponsinstallatie
- Rolvormmachine
- Afkortinstallatie
- Stapelaar
1. Afwikkelhaspel
Een coil met bandmateriaal wordt op de kern van de haspel geplaatst. De kern van de afwikkelhaspel (of decoiler) kan in diameter veranderen zodat de coil geklemd kan worden en vast op de doorn blijft zitten.
2. Strekker
Voordat het materiaal geponst gaat worden moet het materiaal eerst worden vlak gestrekt om niet vast te lopen in de gereedschappen. Deze zijn er in verschillende varianten. Van enkele rollen tot meer dan 21 strekrollen. Precisiestrekkers noemen wij levelers. Deze hebben ondersteuningsrollen om de strekrollen recht te houden, of juist niet.
3. Pons-installatie
Een ponsinstallatie bestaat uit één enkele pons of een combinatie van verschillende, uitwisselbare, ponsen. Ook is het mogelijk een servo-gestuurde ponsmachine in de lijn te plaatsen.
4. Rolvormmachine
De rolvormmachine is opgebouwd uit verschillende stations met profielrollen. Deze kunnen gewisseld worden voor een ander profiel of geplaatst worden op een zogenoemde wisselcassette. Hiermee worden snelle wisseltijden verkregen wanneer meerdere profielen op dezelfde lijn geproduceerd worden.
5. Afkortinstallatie
Als er niet met losse platen wordt gewerkt, maar vanaf coil, moet het profiel aan het eind van de rolvormlijn worden afgekort:
– Met een hydraulische afkortschaar
– Met een afkortzaag.
De keuze hangt mede af van de complexiteit van het profiel. Afhankelijk of het een continu of een start/stop rolvormproces is, kan ook het afkorten of knippen meelopend worden uitgevoerd (dit noemen we een vliegende schaar).
6. Stapelaar
Na het afkorten kunnen profielen gestapeld worden zoals de gebruiker het wenst.
Toepassingen van Rolvormen
Rolvormen wordt op grote schaal toegepast in verschillende industrieën vanwege zijn veelzijdigheid en efficiëntie. Enkele veelvoorkomende toepassingen zijn:
- Bouwsector: Voor de productie van dakpanelen, wandbekleding, gevelbeplating, constructieprofielen en structuurelementen.
- Kassenbouw: Voor de productie van teeltgoten in de kas.
- Automobielindustrie: Voor de productie van carrosserie-onderdelen, zoals deur- en raamkozijnen.
- Industriële toepassingen: Voor het produceren van frames, leidingen en andere structurele componenten.
Voordelen van Rolvormen
Rolvormen biedt verschillende voordelen ten opzichte van andere productiemethoden, waaronder:
- Hoge productiesnelheid: Het proces kan continu worden uitgevoerd, wat resulteert in een snelle productie.
- Nauwkeurigheid: De vorm van het eindproduct is consistent en nauwkeurig dankzij de precisie van de rollen.
- Materiaalbesparing: Rolvormen minimaliseert afval, wat resulteert in kostenbesparingen en een verbeterde duurzaamheid doordat het metaal efficiënt wordt gebruikt
Rolvormen: Een Onmisbare Schakel in de Productieketen
Al met al is rolvormen een essentieel onderdeel geworden van de moderne productie-industrie. Het biedt een efficiënte en kosteneffectieve manier om complexe metalen profielen te produceren voor een breed scala aan toepassingen. Door zijn veelzijdigheid en voordelen zal rolvormen naar verwachting een integraal onderdeel blijven van de wereldwijde productieketen.
